Osama bin Laden và al-Qaeda: Kẻ thù nước Mỹ

Sau vụ khủng bố 11.9.2001, Osama bin Laden trở thành
kẻ thù số 1 của Mỹ - Ảnh: Reuters

Sau một thời gian cùng chống lại Liên Xô, Osama bin Laden và tổ chức al-Qaeda đã trở thành kẻ thù số 1 của nước Mỹ.

Ban đầu, Osama bin Laden và tổ chức thánh chiến của mình có thể nhờ cậy nguồn giúp đỡ từ Mỹ để hoạt động vũ trang chống Liên Xô ở Afghanistan. Tuy nhiên, do sự khác xa về tư tưởng và lập trường, bin Laden không bao giờ coi Mỹ là đồng minh khả tín. Đối với người Mỹ, những tổ chức thánh chiến kiểu như Maktab al-Khidamat cũng không bao giờ là bạn bè. Đó chỉ là mối quan hệ lợi dụng lẫn nhau mà thôi. Thế nên, sau khi đối thủ chung là Liên Xô không còn, Osama bin Laden và người Mỹ đã trở thành kẻ thù của nhau.

Trở thành kẻ thù

Al-Qaeda với quy mô là một tổ chức vũ trang Hồi giáo ra đời năm 1988. Và trong thời gian ngắn sau đó, Liên Xô triệt thoái sau 9 năm 50 ngày duy trì sự hiện diện quân sự ở Afghanistan. Mục tiêu của al-Qaeda giờ đây đã thay đổi, chuyển từ chống Liên Xô sang thúc đẩy việc hình thành các nhà nước Hồi giáo.

Sự kiện Tổng thống Saddam Hussein của Iraq xua quân tấn công Kuwait vào tháng 8.1990 và hệ quả là Mỹ can thiệp quân sự vào khu vực có tác động như một cú hích đẩy al-Qaeda vào thế đối đầu với nước này. Khi Iraq chiếm Kuwait, đặt Ả Rập Xê Út vào thế nguy hiểm, bin Laden đã gặp vua Fahd với lời khuyên không nên dựa vào các lực lượng ngoại đạo như Mỹ để đánh Iraq. Bin Laden chống Tổng thống Hussein, nhưng cũng coi viễn cảnh Mỹ can thiệp vào khu vực này là mối đe dọa cho thế giới Hồi giáo. Thay vì dựa vào Mỹ, bin Laden khuyên vua Fahd nên tin tưởng vào các chiến binh Ả Rập thuộc các tổ chức Hồi giáo như al-Qaeda. Vua Fahd khước từ lời đề nghị và sau đó ủng hộ Chiến dịch Bão táp Sa mạc của Mỹ. Và thế là bin Laden bắt đầu các hoạt động chống phương Tây, mà mục tiêu lớn nhất là Mỹ. Mối thù không đội trời chung nảy mầm từ đấy.

Theo hồ sơ của Mỹ, FBI bắt đầu tróc nã các thành viên của al-Qaeda từ năm 1990. Ngày 26.2.1993, tòa tháp Trung tâm Thương mại thế giới (WTC) ở New York bị đánh bom khiến 6 người chết. Giới chức Mỹ sau đó kết luận là một nhóm khủng bố từng được al-Qaeda đào tạo là thủ phạm.

Tấn công đẫm máu

Về phần mình, sau khi không thuyết phục được vua Fahd và nhìn thấy máy bay Mỹ ném bom vùng Vịnh, Osama bin Laden đã quay sang chỉ trích Chính phủ Ả Rập Xê Út, kết quả là bị trục xuất. Năm 1992, bin Laden chạy sang Sudan và thiết lập một cơ sở vũ trang tại đây cũng như bắt tay với nhóm Jihad Ai Cập. Từ nơi ở mới, bin Laden tiếp tục chỉ trích Chính phủ Ả Rập Xê Út và vào năm 1994 đã bị tước quốc tịch cũng như bị gia đình đoạn tuyệt.

Năm 1996, với sự thiết lập chính quyền Taliban ở Afghanistan, bin Laden thấy rằng một quốc gia Hồi giáo đúng nghĩa đã ra đời và y thuê máy bay tới Jalalabad để gặp thủ lĩnh Taliban Mullah Omar. Tới lúc này thì bin Laden đã nhận được sự che chở của cả một nhà nước Hồi giáo. Thủ lĩnh al-Qaeda hoạt động tự do và thậm chí khống chế hãng hàng không Ariana Afghan Airlines để phục vụ cho hoạt động chở vũ khí và binh lính. Theo cuốn Lái buôn tử thần (The Merchant of Death 2007, trang 138-140), nghi can buôn lậu vũ khí người Nga Viktor Bout cũng hợp tác với Taliban và al-Qaeda để điều hành hoạt động chuyên chở vũ khí bằng đường hàng không.

Tháng 2.1998, Osama bin Laden cùng Ayman al-Zawahiri - một bác sĩ phẫu thuật và là thủ lĩnh của Jihad Ai Cập - thành lập tổ chức gọi là Mặt trận Thánh chiến Hồi giáo chống Do Thái và Thập tự chinh. Đây chính là lúc al-Qaeda với một mạng lưới rộng khắp chính thức hình thành. Vào giữa năm đó, bin Laden cùng al-Zawahiri tổ chức Đại hội al-Qaeda - một cuộc tập trung lực lượng của các tổ chức vũ trang Hồi giáo cực đoan toàn cầu. Tới tháng 8.1998, tổ chức của bin Laden chính thức đánh thẳng vào lợi ích của nước Mỹ bằng 2 vụ tấn công vào Đại sứ quán Mỹ ở Tanzania và Kenya. Sau sự kiện này, bin Laden, phó tướng al-Zawahiri và thủ lĩnh quân sự Muhammad Atef của al-Qaeda đã trở thành đối tượng truy nã gắt gao của Mỹ.

Kể từ đó, hầu hết các vụ khủng bố lớn trên thế giới đều được người Mỹ dán mác al-Qaeda. Đến ngày 11.9.2001, thế giới chứng kiến màn tấn công khủng bố ghê rợn nhất lịch sử: 4 chiếc máy bay chở khách bị 19 kẻ không tặc khống chế đã tấn công nước Mỹ, 2 chiếc đâm vào tòa tháp đôi WTC ở New York, 1 chiếc đâm vào Lầu Năm Góc ở Virginia và chiếc thứ tư rơi tại Pennsylvania. Vụ việc khiến 3.000 người chết, 6.000 người bị thương. Từ đó, al-Qaeda và thủ lĩnh bin Laden trở thành kẻ thù số 1 của Mỹ. Trong suốt thập niên vừa qua, sau vụ 11.9, hàng loạt vụ đánh bom lớn khác cũng đã được dán nhãn al-Qaeda, chẳng hạn vụ đánh bom tàu điện ngày 11.3.2004 tại Madrid, Tây Ban Nha, vụ đánh bom ngày 7.7.2005 tại thủ đô nước Anh..., mặc dù trên thực tế có thể một số vụ do các nhóm khủng bố khác thực hiện.

Đỗ Hùng
(Báo Thanh Niên, 7.5.2011)

>> Osama bin Laden và al-Qaeda: Tổ chức thánh chiến
>> Osama bin Laden và al-Qaeda: Nơi khởi nguồn của một dòng họ

Osama bin Laden và al-Qaeda: Tổ chức thánh chiến

Rời bỏ cuộc sống của một quý tử, Osama bin Laden đã tới Pakistan để tham gia lực lượng thánh chiến chống Liên Xô, với sự ủng hộ của Mỹ.

Ông Mohamed có ít nhất 54 người con, Salem là con trai đầu, người trở thành chủ nhân của Tập đoàn Bin Laden sau khi cha mình qua đời vì tai nạn trực thăng năm 1967.

Osama bin Laden là con của bà Hamida al-Attas, vợ thứ 10 của ông Mohamed. Bà Hamida sinh Osama vào năm 1957, khi mới 15 tuổi và sau đó ít lâu đã ly dị ông Mohamed.

Osama bin Laden trong thời gian tham gia hoạt động
vũ trang ở Nam Á - Ảnh: AFP

Đường đến Pakistan

Các tài liệu phổ biến cho biết thuở nhỏ Osama là tín đồ Wahhabi, một nhánh Hồi giáo dòng Sunni. Tư tưởng người con trai của Mohamed trong giai đoạn đầu chưa bộc lộ xu hướng cực đoan. Tuy nhiên, những diễn biến vào cuối thập niên 1970 và đầu 1980 đã có tác động sâu sắc tới Osama. Đó là giai đoạn Liên Xô đưa quân vào Afghanistan năm 1979 và duy trì sự hiện diện ở đó. Lúc bấy giờ, ở tuổi ngoài 20, Osama đã tới Pakistan để tham gia các tổ chức thánh chiến Hồi giáo chống Liên Xô. Cuộc gặp gỡ với giáo sĩ Abdullah Yusuf Azzam vào giai đoạn này đối với Osama như cá gặp nước. Với tầm ảnh hưởng trong các tổ chức vũ trang Hồi giáo, Azzam đã nhanh chóng thuyết phục bin Laden tham gia sâu hơn vào các hoạt động thánh chiến liên quan tới chiến trường Afghanistan. Đây chính là lúc mà mạng lưới al-Qaeda manh nha.

Ban đầu, bin Laden và Azzam thành lập tổ chức Maktab al-Khidamat, chịu trách nhiệm quyên góp tài chính, vũ khí và huy động nhân sự từ khắp thế giới Hồi giáo và Ả Rập để chi viện cho thánh chiến quân ở Afghanistan. Đây cũng là lúc Chiến dịch Bão xoáy do Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) triển khai đang ở giai đoạn cao trào. Chiến dịch này có nhiệm vụ tương tự như công việc mà Osama và Azzam đang thực hiện, đó là tuồn tiền và vũ khí cho các thủ lĩnh chống Liên Xô ở Afghanistan. Hai lực lượng vốn khác xa nhau về ý thức hệ, tôn giáo - tức là thuộc hai nền văn minh khác nhau - đã gặp nhau ở một điểm: họ có chung đối thủ.

Tuy nhiên, các tư liệu được công bố tới nay cho thấy vào thời điểm 1984, Osama bin Laden dường như chưa có liên hệ trực tiếp với Mỹ. Có thể có những nguồn tiền xuất phát từ Mỹ và Ả Rập Xê Út được rót cho tổ chức của Osama, nhưng một cái bắt tay trực tiếp thì chưa. Thế rồi, mọi sự dường như thay đổi sau một chuyến đi của Salem bin Laden, xuất phát từ khu dinh thự ở Florida và điểm đến là thành phố Peshawar của Pakistan, cách không xa biên giới với Afghanistan.

Trong cứ địa Peshawar

Cuối năm 1984, khi đang ở Mỹ, Salem mua sắm nhiều vật dụng để chuẩn bị tới Pakistan. Ông ta chất rất nhiều thứ vào các kiện hàng lớn, rồi chuyển tới bang Nam Carolina, từ đây, một công ty tàu biển có liên hệ với gia đình bin Laden chở hàng về UAE, sau đó tới Karachi ở Pakistan.

Bản thân Salem bay sang Đức, sau đó tới Anh, rồi qua Áo trước khi về Ả Rập Xê Út có quá cảnh ở Cairo, Ai Cập. Lúc ở Áo, Salem có gặp trùm buôn lậu vũ khí Adnan Khashoggi. Sau khi nghỉ ngơi một thời gian tại Ả Rập Xê Út, một ngày đầu hè 1985, Salem cùng 2 người bạn Mỹ, một kỹ sư hàng không Thụy Điển và tổ lái lên một chiếc máy bay Mitsubishi MU-2 để bay tới Karachi. Tại cảng Karachi, Salem nhận các kiện hàng lớn rồi sau đó chuyển lên thành phố Peshawar. Không ai biết ông ta chở cái gì, nhưng không loại trừ đó là vũ khí.

“Salem nói rằng Osama đang ở đấy và ông ấy là người trung gian giữa Chính phủ Mỹ, Ả Rập Xê Út và các lực lượng vũ trang ở Afghanistan”, người bạn Mỹ George Harrington sau này kể lại với tác giả Steve Coll (trong sách: Bin Laden: một gia đình Ả Rập trong thế kỷ Mỹ, 2008).

“Họ tiếp tục bay và sau đó đáp xuống một phi đạo đầy bụi ở Peshawar, mà Harrington không biết đấy là đường băng hay một con lộ thông thường”, tác giả Coll viết. Harrington kể lại ấn tượng đầu tiên về Osama: “Tôi thấy hắn ta cao hơn Salem rất nhiều (trên 1m9). Lúc bấy giờ hắn chừng 27 tuổi”. Sau khi gặp nhau, Salem và Osama nói chuyện bằng tiếng Ả Rập trong chừng hai tiếng đồng hồ. Tiếp đó, Osama dẫn anh trai mình và các vị khách tới thăm trại tị nạn và những nơi các tay súng thánh chiến ẩn náu. Salem dùng một chiếc máy quay phim nhỏ ghi lại hoạt động của Osama.

Sau chuyến đi, Salem đã trở về Ả Rập Xê Út và sau đó có thể đã tháp tùng Vua Fahd tới thăm Washington vào cuối năm 1985. Theo tác giả Coll, có thể đoạn phim quay các hoạt động của Osama ở miền biên giới Pakistan - Afghanistan đã được chuyển cho Tổng thống Ronald Reagan, để thuyết phục ông này tăng cường hỗ trợ các tổ chức vũ trang chống Liên Xô.

Hoạt động của Osama bin Laden trong tổ chức Maktab al-Khidamat chấm dứt vào năm 1988, khi có bất đồng với giáo sĩ Azzam, và al-Qaeda đã ra đời ngay lúc ấy. Đây cũng là năm mà Salem thiệt mạng khi đang lái một chiếc máy bay nhỏ ở Mỹ.

Sau sự ra đời của al-Qaeda, xu hướng cực đoan của Osama càng phát triển cao hơn khi Mỹ xua quân tới vùng Vịnh vào năm 1990 và sau đó là sự hình thành chính quyền Taliban ở Afghanistan vào năm 1996.

Đỗ Hùng
(Báo Thanh Niên, 6.5.2011)

>> Osama bin Laden và al-Qaeda: Nơi khởi nguồn của một dòng họ

Hình mô tả những giây phút cuối của bin Laden

Osama bin Laden và al-Qaeda: Nơi khởi nguồn của một dòng họ

Osama bin Laden cùng một số thành viên trong gia đình
bin Laden và người dân ở thành phố Falun trong chuyến
thăm Thụy Điển năm 1971 - Ảnh: The Sun

Là thành viên của một trong những gia đình giàu có nhất Ả Rập Xê Út và từng có quan hệ với Mỹ, Osama bin Laden đã thành lập tổ chức khủng bố al-Qaeda để chống lại Mỹ và các đồng minh. Thanh Niên xin giới thiệu loạt tư liệu nhiều kỳ về dòng họ bin Laden và Osama bin Laden từ khi còn là một cậu bé tới lúc trở thành kẻ thù số 1 của Mỹ và cuối cùng bị bắn chết.

Làng Gharn Bashireih nằm trong thung lũng Wadi Rakiyah ở vùng Hadhramawt (miền trung Yemen ngày nay) là nơi dòng họ bin Laden thuộc bộ tộc Kendah hùng mạnh sống từ hàng trăm năm trước. Đến giữa thế kỷ 19, bộ tộc Kendah suy yếu và khoảng 500 thành viên dòng họ bin Laden sống rải rác trong một vùng đất rộng lớn ở Wadi Rakiyah.

Thuở cơ hàn

Câu chuyện về gia đình trực hệ của Osama bin Laden bắt đầu vào nửa cuối thế kỷ 19. Sau khi làm chết một con bò cày mượn từ địa chủ, Awadh Aboud bin Laden - ông nội của Osama - đã bỏ làng, tới định cư ở thung lũng Wadi Doan cũng thuộc vùng Hadhramawt. Awadh chết sớm nhưng cũng kịp sinh 3 con trai và 3 con gái, trong đó người con trưởng là Mohamed, tức cha của Osama bin Laden sau này.

Theo cuốn Bin Laden: Một gia đình Ả Rập trong thế kỷ Mỹ (The Bin Ladens: An Arabian Family in the American Century của Steve Coll, xuất bản năm 2008), Mohamed sinh năm 1905. Khi chưa đầy 12 tuổi, Mohamed đã bôn ba qua tận Ethiopia để lao động trong những công trường xây dựng và lò gạch. Một tai nạn trên công trường (có tài liệu nói là bị chủ đánh) đã cướp đi một con mắt của Mohamed từ thời niên thiếu.

Thương tật từ thuở nhỏ, nhưng Mohamed vẫn tiếp tục đi tìm cơ hội vươn lên. Năm 1925, chàng trai 20 tuổi lại rời làng để tới thành phố cảng Jeddah bên bờ Hồng Hải. Tại đây, gã thanh niên vô gia cư đã nhìn thấy cơ hội làm giàu từ các dòng người cập thuyền vào Jeddah để đến thánh địa Mecca. Sau thời gian bán hoa quả, Mohamed đã lập một đội thầu xây dựng nho nhỏ. Nhưng rồi, cuộc khủng hoảng kinh tế thập niên 1930 đã khiến Mohamed trắng tay. Ông bèn rời Jeddah để tiến sang miền trung và miền đông bán đảo Ả Rập.

Năm 1932, vua Abdul-Aziz bin Saud sáp nhập 2 vương quốc Hejaz và Nejd để lập nên Ả Rập Xê Út với quy mô như ngày nay. Giai đoạn này, người Mỹ cũng bắt đầu quan tâm tới tiềm năng dầu lửa của quốc gia nằm trên bán đảo Ả Rập. Đấy cũng là lúc cơ hội đến với Mohamed, để từ đó ông ta lập nên tập đoàn Bin Laden khổng lồ.

Trỗi dậy nhờ người Mỹ

Giai đoạn sau Thế chiến 1 và trước Thế chiến 2, các công ty Mỹ bắt đầu sục sạo khắp Trung Đông tìm nguồn dầu lửa và kết quả là Công ty SOCAL đã đàm phán với vua Abdul-Aziz để thành lập Liên doanh dầu lửa Ả Rập - Mỹ (ARAMCO). Vua Abdul-Aziz, lúc bấy giờ rất cần tiền để mua sắm xe cộ cũng như xây dựng cung điện, đã chấp nhận sự tham gia của người Mỹ để đổi lấy một khoản tiền khá lớn.

Khi Mohamed rời Jeddah đến Dhahran ở bờ biển miền đông, nằm bên vịnh Persia, cũng là lúc ARAMCO bắt đầu xây dựng các cơ sở khai thác. Mohamed xin vào làm một chân phụ hồ, và chỉ sau vài tháng đã thăng tiến lên chức quản đốc. Năm 1935, Mohamed rời ARAMCO để lập doanh nghiệp riêng.

Lúc bấy giờ, các hoàng thân Ả Rập Xê Út đang đua nhau xây dựng đền đài, cung điện. Và với kinh nghiệm của mình, Mohamed nhanh chóng giành về nhiều hợp đồng xây dựng cũng như thiết lập quan hệ vững chắc với hoàng gia, đặc biệt là với vua Abdul-Aziz và Abdullah Suleiman - Bộ trưởng Tài chính và là nhân vật quyền lực số 2 tại nước này.

Tới Thế chiến 2, Mỹ nhận thấy tầm quan trọng của Ả Rập Xê Út liên quan tới dầu lửa. Tháng 2.1945, Tổng thống Mỹ Franklin D.Roosevelt mời vua Abdul-Aziz lên chiến hạm USS Quincy ở Hồng Hải, đánh dấu quan hệ chính thức giữa hai quốc gia. Thế chiến 2 kết thúc, xuất khẩu dầu lửa tăng cao và quan hệ Mỹ - Ả Rập Xê Út càng được mở rộng. Cùng với nó là sự phất lên của Mohamed bin Laden và sau này là những quan hệ giữa tập đoàn Bin Laden với Mỹ.

Cho đến khi Mohamed chết vì tai nạn máy bay vào năm 1967, ông đã có cơ ngơi cả tỉ USD. Sau đó, người con trai trưởng Salem bin Laden tiếp nối vị trí đứng đầu tập đoàn. Salem tiếp tục duy trì quan hệ mật thiết với giới hoàng thân quốc thích Ả Rập Xê Út, kể cả vua Fahd, và có thể đã đóng vai trò quan trọng trong nguồn tiền và vũ khí mà Mỹ và Ả Rập Xê Út rót cho tổ chức của Osama bin Laden thời thập niên 1980 để chống lại Liên Xô ở Afghanistan.

Salem có một khu dinh thự lớn ở thành phố Orlando thuộc tiểu bang Florida của Mỹ và thường sử dụng nơi này để nghỉ ngơi, hội họp bạn bè. Trước khi chết vì tai nạn máy bay cá nhân trên đất Mỹ vào năm 1988, Salem được cho là từng tháp tùng vua Fahd tới thăm Nhà Trắng thời Tổng thống Ronald Reagan. Lúc bấy giờ, trong cuộc gặp với ngài Fahd, ông Reagan đã nói: “Chúng ta thờ cùng một Thượng đế”, trong mối liên hệ với cuộc chiến tại Afghanistan. Trong cuốn Bin Laden: Một gia đình Ả Rập…, tác giả Coll nhận định rằng lời lẽ của Tổng thống Reagan gợi ý rằng “ông đã xem một đoạn băng của Salem quay lại các hoạt động của Osama bin Laden ở Pakistan”.

Đỗ Hùng
(Báo Thanh Niên, 5.5.2011)

5 sai lầm của Mỹ sau sự kiện bin Laden

Ảnh: AFP

Theo báo Time, cách xử lý thông tin của chính quyền Mỹ trong 48 giờ đồng hồ sau sự kiện tiêu diệt Osama bin Laden đã mắc phải nhiều sai lầm.

Không ai có thể phủ nhận sự kịch tính và chất hành động trong chiến dịch của quân đội Mỹ cũng như khả năng tìm kiếm thông tin đáng nể của các cơ quan tình báo nước này, nhưng Time cho rằng chính quyền cũng đã mắc nhiều sai sót.

1. Không nói thẳng mọi việc. Liệu Bin Laden có vũ trang hay không? Liệu có người phụ nữ nào bị lấy ra làm bia đỡ đạn và đó là ai? Còn những ai bị giết ngoài mục tiêu chính? Thực ra chính quyền Mỹ là nguồn tin duy nhất về sự kiện này trong khoảng 24 giờ đồng hồ sau khi Bin Laden thiệt mạng, nhưng họ đã mắc những sai lầm khó tin. Cái giá phải trả là các phương tiện truyền thông trở nên nghi ngờ những tuyên bố của chính quyền, các đối thủ của Tổng thống Barack Obama thì ngay lập tức tận dụng cơ hội chỉ trích ông.

2. Không hề nhắc đến George W. Bush. Ngay cả khi Nhà Trắng tin rằng người tiền nhiệm của ông Obama không có vai trò gì trong kết cục của Bin Laden, sẽ là tốt hơn nhiều cho đoàn kết quốc gia và cho chính bản thân Obama nếu ông nói vài lời cảm ơn với vị tổng thống thứ 43. Lời mời của ông với Bush đến thăm khu Ground Zero vào ngày thứ Năm (đã bị từ chối) là một ý tưởng đúng đắn, nhưng quá muộn.

3. Không kiểm soát được cuộc tranh luận về những bức ảnh. Quyết định có công bố những hình ảnh Bin Laden đã thiệt mạng hay không là không dễ dàng. Nhưng những tuyên bố mâu thuẫn nhau của chính quyền đã khiến công luận bực mình.

4. Không kiểm soát được cuộc tranh luận về cuộc chiến ở Afghanistan. Sự kiện Bin Laden bị những người chỉ trích Obama coi là một trong những cái cớ có thể được chính quyền đưa ra để rút quân khỏi nước này. Một số trợ lý của ông Obama đã bày tỏ điều đó quá sớm và do đó, đưa ra tín hiệu sai lầm cũng như không bảo vệ được chính sách của tổng thống ở đó.

5. Không kiểm soát được cuộc tranh luận về Pakistan. Yêu cầu của bên lập pháp và giới truyền thông trong nước về sự thay đổi cơ bản trong mối quan hệ Mỹ-Pakistan là rất bức xúc, nhất là khi Bin Laden được phát hiện lẩn trốn ngay trên lãnh thổ nước này, ở một thị trấn tưởng như rất yên bình.

H.Minh
(Báo Tuổi Trẻ, 5.5.2011)

Những dấu mốc hoạt động của Osama bin Laden

Osama bin Muhammad bin Awad bin Laden sinh năm 1957 (không xác định được ngày cụ thể) tại Riyadh, Arập Xêút, là con thứ 17 trong tổng số 52 người con của Muhammad Awad bin Laden, một người Yemen nhập cư, sau này trở thành tỷ phú ngành xây dựng.

Bố của bin Laden có bốn vợ, trong đó có một phụ nữ Syria, và bà này là người sinh ra trùm khủng bố quốc tế sau này.

Ngay từ khi còn trẻ và theo học tại trường Đại học King Abdul Aziz ở Jeddah, bin Laden đã bày tỏ quan điểm Hồi giáo bảo thủ và bắt đầu có xu hướng chuyển sang làm chính trị.

Một trong những người thầy của y, Abdullah Azzam, chính là người sáng lập tổ chức mujahedeen chống lại việc Liên Xô đổ quân vào Afghanistan năm 1979.

Nhờ việc sớm được thừa hưởng một phần gia sản khổng lồ của cha mình (ông này mất năm 1970) mà bin Laden đã trở thành một nhân vật cốt cán phụ trách tài chính trong tổ chức nói trên.

Năm 22 tuổi, y chuyển tới Afghanistan, gia nhập đội ngũ do Mỹ đào tạo để chống lại quân đội Xôviết, và kể từ đây, y chính thức bước vào con đường khủng bố, cho tới khi bị chính người Mỹ tiêu diệt vào ngày 30.4 vừa qua.

(Vietnam+)

Cận cảnh vị trí Osama bin Laden bị quân Mỹ giết

Lâu nay Mỹ tưởng rằng Osama bin Laden lẩn trốn trên khu vực biên giới giữa Pakistan và Afghanistan nên Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ra lệnh tiến hành nhiều vụ tuần tra bằng các máy bay không người lái để truy tìm dấu vết tại đó.

Song rốt cục, trùm khủng bố bị truy nã gắt gao này lại đàng hoàng sống ngay tại thành phố.

Chiến dịch của lực lượng đặc nhiệm Mỹ nhằm vào bin Laden diễn ra tại một khu nhà ở thị trấn Abbottabad, chỉ cách thủ đô Islamabad của Pakistan khoảng 100km.

"Đây chính là điều mà các quan chức phương Tây lo ngại, rằng ông ta không trốn ở vùng biên giới xa xôi mà ngay tại các thành phố," phóng viên các vấn đề quốc tế Nic Robertson của đài CNN nói.

Abbottabad là nơi có các căn cứ quân đội của Pakistan, và thậm chí có cả một học viện quân sự.

(Vietnam+)

Mấy tấm ảnh Osama bin Laden

Osama bin Laden đã bị Mỹ tiêu diệt như thế nào?

Ảnh: Reuters

Mọi chuyện bắt đầu bằng cái tên của một người đưa tin tâm phúc.

Sáng sớm 2.5, các quan chức cấp cao của chính phủ Mỹ cho hay đầu mối dẫn đến Osama bin Laden bắt đầu từ trước sự kiện 11.9, trước khi xảy ra các vụ tấn công khủng bố khiến cho Osama bin Laden trở nên nổi tiếng toàn cầu. Đầu mối này lộ rõ vào mùa thu năm ngoái, khi Mỹ phát hiện ra một khu nhà được xây dựng công phu ở Pakistan.

"Từ khi chúng tôi lần đầu tiên nhận thấy bin Laden là một mối đe dọa, Mỹ đã thu thập thông tin về những người thân cận trong bộ máy của y, kể cả những người đưa tin riêng," một quan chức cấp cao trong chính quyền của Tổng thống Barack Obama tiết lộ sau hậu trường của cuộc thông báo tại Nhà Trắng, nơi ông Obama công bố thông tin trùm khủng bố al-Qaeda bị thiệt mạng.

"Sau các cuộc tấn công khủng bố ngày 11.9.2001, những kẻ bị bắt giữ đã cung cấp thông tin cho chúng tôi về những người đưa tin. Một người đưa tin đặc biệt khiến chúng tôi chú ý. Những kẻ bị bắt cho chúng tôi biết bí danh của y, và cũng xác nhận rằng y là một trong số ít những người đưa tin được bin Laden tin tưởng."

Năm 2007, Mỹ đã biết được tên thật của người đàn ông này.

Theo quan chức kể trên, năm 2009, "chúng tôi xác định được các khu vực ở Pakistan mà người đưa tin này cùng em trai của hắn hoạt động. Chúng vô cùng thận trọng, vì thế càng làm chúng tôi tin tưởng rằng chúng tôi đang đi đúng hướng."

Vào tháng 8.2010, "chúng tôi phát hiện thấy ngôi nhà của chúng ở Abbottabad," tại một khu vực biệt lập. "Khi thấy khu nhà, chúng tôi thực sự thấy sốc vì nó quá độc đáo."

Mảnh đất này rộng gấp 8 lần các ngôi nhà trong khu vực. Nó được xây dựng vào năm 2005 ở ngoại ô thị trấn, khi đó còn khá vắng vẻ, nhưng bây giờ đã xuất hiện một vài ngôi nhà ở gần đó.

"Nhìn bên ngoài đã thấy ngay sự bất thường: ngôi nhà có tường cao tới gần 5m, đương nhiên là kín cổng cao tường và chỉ có hai lối vào được bố trí an ninh chặt chẽ." Những người sống trong khu nhà này đốt sạch mọi thứ rác chứ không đổ đi như các nhà hàng xóm. Cũng không hề có cửa sổ nhìn ra đường. Một phần của khu nhà này có tường dày tới 2m..

Và một điều bất thường nữa đối với một ngôi nhà trị giá nhiều triệu USD: nó tuyệt nhiên không hề có đường dây điện thoại hoặc Internet.

Chính vì thế các nhà phân tích tình báo của Mỹ đi đến kết luận rằng ngôi nhà chắc chắn "được xây dựng đặc biệt để che giấu một nhân vật quan trọng nào đó."

Ngoài hai anh em người đưa tin, Mỹ cũng phát hiện có một gia đình sống ở đó mà số thành viên rất tương đồng với gia đình của bin Laden. Sau đó họ còn có một thông tin quý giá rằng bin Laden đang sống cùng cô vợ trẻ nhất.

Không có bằng chứng nào cụ thể, nhưng mọi điểm dường như trùng khớp: an ninh, thông tin về những người đưa tin tâm phúc, và thiết kế của khu nhà.

"Các nhà phân tích của chúng tôi đã xem xét mọi khía cạnh. Không một kẻ tình nghi nào lại khớp với trường hợp này như bin Laden," một quan chức nói. "Những thông tin thu thập được và phân tích khiến chúng tôi rất tin tưởng rằng trong khu nhà này có một mục tiêu nghi can khủng bố giá trị cao. Rất nhiều khả năng đó là bin Laden."

Thông tin này không được chia sẻ với bất kỳ quốc gia nào khác, và "chỉ một nhóm rất nhỏ trong chính phủ của chúng tôi biết về chiến dịch này," một quan chức tiết lộ.

Vụ tấn công

Chiến dịch diễn ra suôn sẻ trừ một sai sót kỹ thuật nhỏ với một chiếc máy bay trực thăng của Mỹ nhưng tất cả các binh sỹ Mỹ đều thoát khỏi máy bay đó và không ai bị chết.

"Đây là một chiến dịch với một nhóm nhỏ để giảm thiểu thiệt hại. Nhóm của chúng tôi ở trong khu nhà chỉ dưới 40 phút và không hề tiếp xúc với chính quyền địa phương."

Cũng theo quan chức này, "Bin laden bị giết trong cuộc đấu súng."

Khi phóng viên hỏi Osama bin Laden có nổ súng hay không, quan chức này trả lời: "Ông ta đã kháng cự và đã bị bắn chết."

Có 4 nam giới bị chết: bin Laden, con trai ông này, và hai người đưa tin tâm phúc.

(Vietnam+)

Hình mới nhất về cái chết của Osama bin Laden

Xác chết của Osama bin Laden được chụp từ video Express TV

-----------------------------------------

Hình ảnh trên đã được xác định là giả mạo

-----------------------------------------

Tối 1.5, Tổng thống Mỹ Barack Obama thông báo rằng Osama bin Laden, lãnh đạo của tổ chức Al Qaeda gây ra vụ tấn công khủng bố ngày 11.9, bị chết trong một chiến dịch mà ông ra lệnh thực hiện bên trong lãnh thổ Pakistan, kết thúc 10 năm lùng tìm nhân vật bị truy nã gắt gao nhất thế giới này.

Tổng thống Obama cũng xác nhận các quan chức Mỹ đang giữ xác của Osama bin Laden. "Vào những đêm như thế này," Tổng thống Obama nói, "chúng ta có thể nói rằng công lý đã được thực thi."

Bằng chứng rõ nhất về cái chết của bin đó là hình ảnh được phát ngày 2.5 từ video Express TV cho thấy xác chết của trùm khủng bố Osama bin Laden tại Islamabad, Pakistan.

Ngoài Osama bin Laden, con trai của ông ta, 2 người đưa tin tâm phúc và một phụ nữ cũng đã bị thiệt mạng trong chiến dịch này. Hiện chưa rõ về số phận của Ayman al-Zawahiri, nhân vật số 2 của Al Qaeda.

Sau khi thông báo về cái chết của trùm khủng bố bin Laden được Tổng thống Mỹ đưa ra, người dân Mỹ đã không giấu được niềm vui mừng khi tràn ra những khu phố lớn, đặc biệt là quảng trường Thời đại để ăn mừng. Trong khi đó, tại Afghanistan, những binh sỹ Mỹ đóng quân tại đây cũng đã đón nhận thông tin này qua truyền hình.

(Theo Vietnam+)

Hình toàn cảnh vụ tấn công khủng bố 11.9 ở Mỹ